Jak kształtować u dzieci normy moralne? – referat

O tym, jak kształtować u dzieci normy moralne? – referat

Pojęcie moralności odnosi się do zachowań ocenianych w kategoriach dobra i zła, dotyczy takich norm i zasad, które pozwalają na życie w społecznościach możliwie bez tarć i krzywdy innych ludzi..Kształtowanie norm i zasad postępowania moralnego jest sprawą niezwykle trudną. Celem wychowania przedszkolnego jest wychowanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co dobre i co złe, potrafiły zgodnie bawić się i uczyć, kulturalnie zwracać się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy…

Podstawowe zasady wychowania ku tym wartościom:

  1. Dziecku należy pokazywać, unaoczniać wiele zachowań, tak by odczuło emocjonalnie czyjś ból, smutek, lęk, obawę, radość, poczucie bezpieczeństwa itp., należy wyjaśnić, czym spowodowane były te uczucia, a dopiero potem sformułować, nazwać normę, zasadę bardziej ogólną – to było dobre, a to było złe! i jeszcze raz wyjaśnić, dlaczego?
  2. Dzieci poznają dobro i zło także poprzez bajki. Jeżeli po opowiedzeniu, przeczytaniu bajki pozwolimy im mówić o tym, co czuli i dlaczego tak czuli bohaterowie bajki, to ten magiczny, pełen emocji świat pozwoli dzieciom przeżyć uczucia bohaterów i zrozumieć, co jest dobre, a co złe. Wiemy, że w bajkach dobro w końcu zwycięża, a zło – zostaje ukarane. Jeżeli jeszcze dziecko odtworzy w zabawach tematycznych losy bohatera, to wiedza o dobru i złu utrwali się.
  3. Dobro i zło dzieci poznają przez obserwowanie i naśladowanie osób dorosłych – nas, rodziców, nauczycieli. Jeżeli dzieciom jest dobrze z nami – będą naśladować dobro. Będą mówić: proszę, przepraszam, pomogę ci, będą pocieszać, będą starały się mówić prawdę, nie dokuczać, nie przezywać, nie ranić innych. Dzieci przez identyfikację z nami, lubianymi osobami, będą przyswajać sobie wszystko to, co my dorośli sobą prezentujemy. To wielka odpowiedzialność być dorosłym wśród dzieci.
  4. Dobro i zło dzieci poznają również poprzez nasze reakcje na ich zachowanie. Wszelkie pochwały, nagrody słowne i emocjonalne są dla dzieci informacją, że tak trzeba, tak należy postąpić np. Tak pięknie pomogłeś koledze, Wiem, że chciałaś bawić się lalką, ale oddałaś ją Zosi, kiedy o nią poprosiła. Postąpiłaś wspaniale, jestem z Ciebie dumna itp. Taki sposób nagradzania motywuje dziecko do powtarzania pożądanych zachowań. Nie trzeba dziecka pilnować, samo stara się zachować zgodnie z normą. Jeżeli dziecko postąpi źle, nie musi być od razu karane. Koniecznie natomiast należy pokazać mu skutki jego zachowania np. płacz koleżanki, ból kolegi, rozczarowanie innego dziecka. Należy też porozmawiać z nim o tym, jak w inny sposób można było problem rozwiązać. Dziecko powinno zastanowić się i samo spróbować znaleźć nową, pozytywną formę zachowania. Za zastanawianie i myślenie należy pochwalić je! Kara nie eliminuje niewłaściwych zachowań, tylko je modyfikuje – dziecko zrobi to, na co ma ochotę, ale tak, byśmy tego nie widzieli. Dziecko odpowiednio nagradzane samo stara się postępować właściwie!
  5. Dzieci powinny znać normy i zasady postępowania, powinny wiedzieć, co wolno, a czego nie należy czynić i dlaczego, Warto z pięciolatkami wspólnie pisać lub rysować obowiązujące zasady postępowania. Pamiętajmy tylko, że ważnych norm i zasad powinno być tylko kilka. Dzieci same zaczynają pilnować norm, czasem tylko warto im o nich przypominać.

Przygotowała: Elżbieta Owczarska

Dodaj komentarz